Chất xơ chính là một loại carbohydrate mà cơ thể không thể tiêu hóa được. Chất xơ không bị phân hủy thành các phân tử đường như hầu hết các loại carbohydrate, chúng di chuyển qua cơ thể ở dạng không được tiêu hóa. Chất xơ giúp điều chỉnh lượng đường tiêu thụ của cơ thể và giúp kiểm soát cơn đói cũng như lượng đường trong máu. Tuy không có giá trị dinh dưỡng nhưng chất này lại đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhu động ruột, giúp ngăn ngừa và cải thiện hiệu quả tình trạng táo bón. Bổ sung chất xơ cho trẻ là giải pháp được nhiều bậc cha mẹ tin dùng giúp trẻ tránh táo bón, tiêu hóa tốt hơn.
Tìm hiểu về chất xơ
Chất xơ là thành phần cấu tạo màng tế bào thực vật. Bao gồm cả chất xơ tan được trong nước (chất xơ hòa tan) và chất xơ không tan được trong nước (chất xơ không tan).
Chất xơ hòa tan bao gồm pectin, gôm, chất keo thực vật, FOS (fructo oligo saccharide). GOS (galacto oligo saccharide), Inulin. Trong quá trình tiêu hóa chất xơ hòa tan hút nhiều nước. Phình to ra và tạo các khối gel dày đặc có độ nhớt cao.
Các chất xơ không tan bao gồm cellulose, hemicellulose, lignin có chủ yếu ở lớp ngoài cùng các loại hạt ngũ cốc. Chất xơ không tan có khả năng trương nở. Hấp thụ một lượng nước cao hơn 20 lần trọng lượng của chúng.
Vai trò của chất xơ trong quá trình tiêu hóa
Bên cạnh tác dụng ngăn ngừa táo bón. Chất xơ còn giúp hệ tiêu hoá hoạt động hiệu quả hơn. Giảm hấp thụ những chất béo không tốt cho cơ thể. Vì vậy việc bổ sung những thực phẩm giàu chất xơ cho trẻ là rất quan trọng.
Chất xơ điều hòa nhu động ruột
Trong quá trình tiêu hóa chất xơ bị trương nở, thẩm thấu nước. Giúp tăng khối lượng bã thải, làm mềm và xốp phân. Thông qua đó kích thích nhu động ruột non, tăng co bóp ruột già kích thích đào thải phân ra ngoài. Các khối gel được tạo ra từ các chất xơ hòa tan (FOS, GOS, Inulin) có độ nhớt cao. Giúp khối phân dễ di chuyển trong đường ruột. Nhờ khả năng trương nở và tăng nhu động ruột, chất xơ làm tăng số lượng và số lần đi tiêu. Giúp trẻ đi đại tiện dễ dàng không gây đau rát hậu môn, cải thiện hiệu quả tình trạng táo bón.
Chất xơ cân bằng hệ vi sinh đường ruột
Các chất xơ hòa tan trong đó chủ yếu là Inulin bị lên men trong ruột già giúp hỗ trợ tiêu hóa. Cải thiện táo bón, tăng cường hấp thu khoáng chất. Các sản phẩm lên men của Inulin là nguồn thức ăn phong phú cho các vi sinh vật có ích. Ức chế các vi sinh vật gây hại giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa.
Quá trình lên men cũng sản sinh ra khí hơi và nước. Có tác dụng làm cho phân mềm và xốp cải thiện tình trạng táo bón cho trẻ. Đồng thời đào thải phân mỗi ngày làm giảm bớt vi khuẩn có hại trong ruột. Tăng cường khả năng kháng khuẩn. Inulin bị lên men tạo ra các acid béo chuỗi ngắn tạo môi trường acid nhẹ ở ruột già. Giúp tăng cường hấp thu Ca và các chất dinh dưỡng.
Bạn nên bổ sung bao nhiêu lượng chất xơ cho trẻ?
Theo Viện Quốc gia về Bệnh tiểu đường, Tiêu hóa và Bệnh thận. Trẻ em trong độ tuổi từ 1 đến 18 tuổi nên được bổ sung từ 14 đến 31 gam chất xơ mỗi ngày. Các chuyên gia khuyến cáo ăn 25 – 30 g chất xơ / ngày hoặc ăn 12 g chất xơ cho 1000 calo ăn vào.
Trẻ em có thể ăn lượng chất xơ tùy theo tuổi. Có thể tính một cách đơn giản theo công thức: tuổi + 5 = số gram chất xơ cần ăn. Ví dụ trẻ 8 tuổi cần 8 + 5 = 13 g chất xơ / ngày.
Hầu hết các nhà dinh dưỡng học nói rằng tỉ lệ của chất xơ không tan trên chất xơ hòa tan nên là 25% đến 75%. Hoặc 3 phần chất xơ không tan trên một phần chất xơ hòa tan.
Vì hầu hết thực phẩm chứa lượng chất xơ cao thường có cả hai loại. Nên không cần thiết phải quá cẩn thận phân chia rạch ròi hai loại. Nên sử dụng chất xơ trong thiên nhiên như yến mạch, rau củ quả, … hơn chất xơ đã qua chế biến.
